Posts

स्थूल अर्थशास्त्र

Image
स्थूल अर्थशास्त्राचा परिचय |    प्रस्तावना :                  स्थूल अर्थशास्त्राला इंग्रजीत Makro Economics असे म्हणतात Makro शब्दापासून Macro हा इंग्रजीत प्रति शब्द तयार झाला त्याला मराठीत स्थूल / समग्र असे म्हणतात .  या स्थूल अर्थशास्त्रात एकूण अर्थव्यवस्थेचा विचार केला जातो . म्हणजेच अर्थव्यवस्थेतील विशिष्ट घटकांचा अभ्यास न करता सर्व घटकांचा एकत्रित अभ्यास स्थूल अर्थशास्त्रात केला जातो . स्थूल अर्थशास्त्राचा संबंध अर्थव्यवस्थेतील एकूण मागणी , एकूण पुरवठा , एकूण राष्ट्रीय उत्पन्न , एकूण बचत , एकूण गुंतवणूक , एकूण उत्पादन , एकूण उपभोग इत्यादीशी येतो . अर्थव्यवस्थेतील एका विशिष्ट कारखान्यातील कामगारांच्या वेतनाची चर्चा विशिष्ट बचती ऐवजी एकूण बचतीचा विचार विशिष्ट उत्पादना ऐवजी एकूण उत्पादनाचा विचार आपण स्थूल अर्थशास्त्रात करतो . थोडक्यात स्थूल अर्थशास्त्र राष्ट्राला उपयुक्त ठरते . अशा तत्वांची व धोरणाची चर्चा करते .  स्थूल अर्थशास्त्राच्या व्याख्या :- [ Definition of macro economics ]          ...

पूर्ण स्पर्धा

Image
पूर्ण स्पर्धा म्हणजे काय ?  ❸  स्पर्धेनुसार :-                      ग्राहक व विक्रेत्यांमध्ये जी स्पर्धा होते त्यालाच स्पर्धानुसार बाजारपेठ असे म्हणतात. यामध्ये दोन प्रकार पडतात अ] पूर्ण स्पर्धा ब] अपूर्ण स्पर्धा ते खालील प्रमाणे स्पष्ट करता येईल.  अ] पूर्ण स्पर्धा म्हणजे काय ?                        स्पर्धेनुसार बाजाराच्या विविध प्रकारापैकी पूर्ण स्पर्धा हा अर्थशास्त्रातील अतिशय महत्त्वाचा बाजार मानला जातो. ज्या बाजारात एकजिनसी वस्तूचे असंख्य ग्राहक व असंख्य विक्रेते असतात अशा बाजारात  पूर्ण स्पर्धा  असे म्हणतात. पूर्ण स्पर्धा ही काल्पनिक संकल्पना आहे . वास्तवात पूर्ण स्पर्धा आढळून येत नाही पूर्ण स्पर्धेची व्याख्या पुढीलप्रमाणे स्पष्ट करता येईल .  ● व्याख्या :-  ज्या बाजारात असंख्य ग्राहक आणि असंख्य विक्रेते आढळून येतात त्या बाजाराला  पूर्ण स्पर्धेचा बाजार  असे म्हणतात.                ...